Heuvelrug

Zeist 1e, Heuvelrug laatste in financiele ranking

Ranking Fin2012

De gemeente Zeist verraste gisteren met een trots persbericht over de eerste plaats die ze op de provinciale financiele ranking inneemt. De gemeente Utrechtse heuvelrug bungelt op dezelfde lijst onderaan.

Het persbericht is gebaseerd op de nota 'Begrotingspositie 2012 van de Utrechtse gemeenten', die de provincie eerder deze maand het licht liet zien. De Zeister wethouder Financiën Johan Varkevisser reageert in het persbericht verheugd op de nota: 'We zijn financieel de gezondste gemeente van de provincie. Ook de afgelopen jaren stonden we op die eerste plek. Daar zijn we best trots op omdat we op deze manier de Zeister samenleving stabiliteit kunnen bieden.'

In de provinciale nota worden alle 26 gemeenten op een groot aantal criteria langs de financiele meetlat gelegd, met de uiteindelijke ranglijst als resultaat. Op die lijst neemt de gemeente Utrechtse heuvelrug de 26e en laatste plaats in, waar het vorig jaar met een dertiende plaats nog halverwege stond. In een toelichting erkent financieel wethouder Homan de zorgwekkende situatie, maar is die volgens hem te verklaren en gloort er hoop. 'De financiele situatie van de Utrechtse heuvelrug is niet geweldig. We komen van een fusie, en dit is het gevolg van die historie. Daar moet hard aan gewerkt worden, en dat doen we ook. Je zult zien dat we volgend jaar weer in het linkerrijtje staan.'

Ranking Fin2012

Gemeenteraad

Vorige week sprak de gemeenteraad nog langdurig over de financiele situatie van de gemeente Heuvelrug. Volgens de oppositiepartijen is die niet best, volgens wethouder van financien Homan is die inderdaad zorgwekkend, maar is het verbeterpad vorig jaar definitief ingeslagen. Homan herhaalde dat de broekriem vorig jaar flink is aangehaald, met als resultaat een positieve balans over 2011. Toch, voegde Homan toe, blijft de toekomst ongewis: 'Hier staat niet een blije wethouder. Het ziet er beroerd uit en dat is niet in een jaar voorbij. Maar we zijn een weg ingeslagen en we zullen het verbeteren.' Er moet daarbij wel een slag om de arm worden gehouden, als gevolg van  Haagse onzekerheden, die Homan betitelde als 'rampspoed die ons nog te wachten staat'. Homan: 'Ik waak voor euforie.' 

Op de langere termijn zal de gemeente uiteindelijk uit het financiele dal gaan klimmen, voorziet de wethouder, die op de vergadering verwees naar de goedkeuring door een onafhankelijk accountantsbureau (PWC). De twee aanwezige accountants van het accountantsbureau bevestigden dat de cijfers van de gemeentelijke begroting kloppen, en dat de gemeente met hulp van PWC de financiele huishouding beter in kaart heeft gekregen. 'We kunnen constateren dat onze aanbevelingen voortvarend zijn opgepakt. De cijfers die er nu staan voldoen aan onze controle.'

De accountants hielden zich meer op de vlakte toen hen de vraag werd gesteld of het weerstandsvermogen -de mate waarin de gemeente in staat is middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te vangen -van de gemeente Heuvelrug voldoende was, wat veel sceptici binnen en buiten de gemeenteraad regelmatig hardop betwijfelen. 'We constateren dat er tweemaal zoveel weerstand is dan er risico's gecalculeerd zijn. Maar het is voor ons lastig een oordeel daarover te geven. Dat is aan u, of dat 1: 2 , of misschien 60% moet zijn. Er staan nogal wat dingen op ons af te komen, inclusief een investeringsprogramma.'

Veel helderheid over financiele huishouding kwam er ook in het vervolg van het debat niet. Raadsleden bleken de cijfers en tabellen uit de ruim 400 pagina's tellende programmarekening en de kadernota maar moeilijk te kunnen interpreteren. Verschil van mening was er niet alleen over het vereiste weerstandsvermogen, ook over afname van de algemene reserve door vervroegde aflossingen en over de totale schuldpositie van de gemeente bleef verschil van mening te bestaan. Verder was de alvast ingeboekte opbrengst van gemeentelijk vastgoed -en met name van de oude gemeentekantoren- opnieuw een discussiepunt. 

Met name CDA-raadslid Stegeman en SGP-raadslid Boonzaaijer toonden zich opnieuw sceptisch over de manier van begroten. Boonzaaijer: 'Ik moet constateren dat we niet ze heel erg vooruit zijn geboerd. Volgens mij is er nog nooit zo'n groot beroep gedaan op de algemene reserve.'  VVD-raadslid De Brey slaakte daarop een hoorbare zucht: 'Het zier er allemaal keurig netjes uit. En nu hoor ik weer een tirade dat het dubieus is. Terwijl ik net de accountant hoor zeggen dat het een getrouw beeld geeft.' Boonzaaijer hield voet bij stuk: 'Natuurlijk heeft de accountant een goedkeuring gegeven. Maar wij zijn degenen die moeten wegen wat je daar van vindt en wij hebben daar zorgen bij.'

SP-raadslid Geijtenbeek vatte de discussie misschien wel het best samen door ruiterlijk voor zijn onbegrip uit te komen: 'Wat ik hoor is: het is prima, of het deugt niet. En dan zit je daar tussenin. Onderhand weet ik het ook niet meer. Dat is het probleem waar ik altijd mee kamp; zover gaat gewoon niet mijn boekhoudkundige kennis.'  Toch zei Geijtenbeek zich bij de definitieve bespreking van de financiele stukken op 25 juni achter de gemeentebestuur te kunnen scharen: 'We hebben een goedkeuring van de accountants. Dus als SP kunnen we instemmen met deze jaarrekening.' 

Wethouder Homan beloofde de stukken in het vervolg inzichtelijker te maken. 'Maar misschien moeten we daar wat expertise bij halen, om dit soort grote operaties begrijpelijk over de buhne te brengen.' Zorg had Homan wel over de toon van het debat buiten de raadszaal, in fora op internet en via de sociale media, waar wethouders nu en dan voor rotte vis worden uitgemaakt. Homan: 'Ik vind dat alle vragen gesteld moeten worden. Maar ik zie dat er mensen zijn die dat moeilijk vinden, en daarbij soms de normen van fatsoen overschrijden. Dat beeld beinvloedt de  sfeer. Die sfeer wordt bepaald buiten de zaal, maar daar hebben we invloed op. Met elkaar moeten we kijken hoe we het in het vervolg naar buiten toe brengen.'