Heuvelrug

Asielgezinnen: Onzekerheid met sprankje hoop

Een sprankje licht dringt zich tussen de donkere wolken, boven drie Heuvelrugse asielgezinnen die formeel uitgezet moeten worden.

Begin september trok vrijwilliger Carolien Spruijt lokaal aan de bel, omdat de familie Camara – 'haar' gezin- nog diezelfde week opgehaald zou worden door de vreemdelingenpolitie. Voor twee andere gezinnen dreigde hetzelfde, zij het op iets langere termijn. Media-aandacht was nodig om alle troepen te mobiliseren, en om geld op te halen.

Drie weken later is er veel veranderd, maar bestaat de dreiging nog altijd, zegt Spruijt. 'Het gaat de goede kant op. Maar ik kan de familie weinig helderheid geven, en al helemaal geen toezeggingen doen'. Een eerste uitstel bereikte de familie door een zogenaamde schrijnendheidsprocedure te starten, een procedure die op 10 oktober begint. De dienst Terugkeer en Vertrek van de IND heeft beloofd de familie in elk geval zolang ongemoeid te laten.

Intussen ontstond er ook een nieuwe werkelijkheid in Den Haag, met kamermeerderheden voor het zogenaamde Kinderpardon, dat bepaalt dat kinderen die langer dan vijf jaar in Nederland wonen niet uitgezet mogen worden. De kinderen van het gezin Camara zijn acht en elf, en ze zijn beide in Nederland geboren. Vorige week nam de Tweede kamer een motie aan die vraagt om een zogenaamd uitzetmoratorium voor deze groep: gaande de kabinetsformatie mogen er geen kinderen uigezet worden. 

Minister Leers (CDA) zei vorige week nog dat hij niet weet of hij de motie wel gaat uitvoeren, net als hij een soortgelijke motie twee jaar geleden ook naast zich neerlegde. Motie-indiener Joel Voordewind (CU) roept hem deze week naar de Kamer, om helderheid te krijgen. Voor de Leersumse familie Camara kan dat positief uitpakken, zegt Spruijt. 'En misschien ligt er voor 10 oktober al wel een regeerakkoord, waar het kinderpardon deel van zal uitmaken. Tenminste, gezien de meerderheden in de Tweede Kamer lijkt mij dat logisch.' 

Bovendien loopt achter de schermen nog een ander juridische uitweg; door de kinderen Camara de status statenloos te gunnen, zouden ze alsnog het Nederlanderschap kunnen aanvragen. Omdat de vaders van de kinderen onbekend zijn, is ook hun nationaliteit nu 'onbekend'. Naar verluidt is de juridische afdeling van de gemeente Heuvelrug samen met de advocaat van de gemeente in de weer met het dossier, en speelt er een issue rond de bewijslast. 

Burgemeester Naafs beloofde drie weken geleden uit te zoeken of de jurisprudentie over dat derde traject klopt, maar is daar om strategische redenen nog altijd erg mistig over. 'Ik moet hier met meel in de mond praten, anders doet het de zaak van de familie Camara geen goed,' aldus Naafs, 'maar we zijn nog bezig met uitzoeken of mogelijk is waarvan we hopen dat mogelijk is.' 

Naafs treedt met asielzaken liefst zo min mogelijk naar buiten, vanwege de gevoeligheid bij minister Leers. Zo zouden de afgelopen jaren meerdere families en individuen succesvol aan verblijfsvergunningen zijn geholpen, met name  door zorgvuldig achter de schermen te opereren. 'Daar weet jij niets van, want zodra ik dat vertel wordt het voor anderen in de toekomst bijna onmogelijk, 'aldus Naafs. Carolien Spruijt geeft de burgemeester gelijk in zijn terughoudendheid: 'De pratijk toont aan dat deze minister zeer omzichtig benaderd moet worden.'

Volgens Naafs zou het praktisch zijn wanneer Den Haag het criterium van lokale verankering zou invoeren. 'Daar wordt in Duitsland met grote tevredenheid mee gewerkt. Met dat criterium wordt dit soort kwesties namelijk helder en transparant. Helaas zijn we in Nederland zover nog niet. Dus moeten we nu nog op andere manieren alles uit de kast trekken.'