De katholieke staatsheer Schaepman krijgt een opknapbeurt en een kraan. De Driebergse Join the Pipe mag een watertappunt aan de voet van zijn Driebergse monument plaatsen. Ook Amerongen krijgt binnenkort zijn eigen dorpspipe.

Jaap Holwerda staat er best tevreden bij, naast de stenen Schaepman. Al een paar jaar strijdt hij voor eerherstel van het monument, in het jaar 1908 ontworpen door de beroemde architect Cuypers, ter ere van Herman Schaepman, 'groot reedenaar', staatsman, dichter, denker en voorvechter van emancipatie het destijds achtergestelde katholieke volksdeel, aldus Wikipedia. Hij is ook aanwezig in de Van Dale, als schaepmannetje: een borrel. 

Holwerda kijkt dagelijks tegen het monument aan, hij woont in het appartementencomplex erachter, dat in de jaren '70 in de plaats kwam van het katholieke grootseminari:  een opleidingsinsituut voor priesters, met Schaepman als docent. De omstreden sloop van het monumentale gebouw ging zoals dat hoorde in die tijd; gepaard met kraakacties, protetsten en demonstraties.

Schaepmans lijfspreuk was Credo pugno, latijn voor: ik geloof, ik strijd. Dat is ook de naam van de stichting die Holwerda oprichtte om het monument in ere te herstellen, en te blijven verzorgen. Holwerda wil daar ook de Lourdesgrot en de lange seminariemuur bij betrekken, andere materiele overblijfselen uit de Roomse tijd, verderop het landgoed. Want van zulke dingen neemt de gemeente afstand, dat moeten burgers voortaan zelf doen.

Eind vorige eeuw is het monument voor de laatste maal gereinigd, nadat katholieke Driebergenaren klaagden dat het bruin en groen uitsloeg. Iets te voortvarend, zegt Holwerda. 'Met hun hogedrukspuit hebben ze het relief van de letters af gespoten. De tekst is nauwelijks nog leesbaar. Het monument staat er eigenlijk wat minnetjes bij. '

Holwerda's inspanningen voor restauratie van de tekst, een betere verlichting van en wat begrijpelijker onderhoud van het groen rondom het monument sorteerden aanvankelijk weinig effect. 'Ik ontving veel sympathie bij de gemeente en de katholieke kerk, maar het bleef helaas bij lippendienst. De gemeente heeft nog wel het stoepje wat opgetrokken.'

Dorpspomp

Sinds kort zit het Holwerda mee. Eerst leverde een collecte bij buren en andere bewoners van zijn appartementencomplex voldoende geld op om de belichting van het monument te vernieuwen, ook omdat het lokale installatiebedrijf Roelofsen dat voor de halve prijs deed. 'Hartstikke tof,' vindt Holwerda.

Dankzij een gulle donatie van het Rabobankse streekfonds kan nu ook de rest van restauratie werkelijkheid worden. Dat gaat gebeuren in combinatie met de plaatsing van een nieuwerwetse dorpspomp, een watertappunt van de stichting waternatuurlijkuitdekraan. Waterbedrijf Vitens plaatst de dorpspomp, a somma € 4185,-.

Een dezer dagen moet de gemeentelijke graafvergunning rondkomen, dan hoeft het niet lang te duren of iedere voorbijganger kan er zijn flesje opvullen met het zuivere heuvelrugwater. De stichting waternatuurlijkuitdekraan -een plaatselijke variant op het mondiale jointhepipe– zorgde al eerder voor de plaatsing van eenzelfde dorpspomp in Maarn.

Het watertappunt moet vooral de waardering van het Heuvelrugwater verhogen, van hogere kwaliteit dan veel dure bronwaters. Daarmee moet je je flesje hervullen, zodat meteen het gebruik van weggooiflesjes vermindert. Tenslotte moet de pomp de sociale cohesie verhogen, omdat dorpelingen en vreemden er hun nieuws delen.

Waar de Maarnse pomp waterblauw is wordt de Driebergse dorpspomp toepasselijk 'rooms' geel. Credo pugno en waternatuurlijkuitdekraan hebben eendrachtig het oog laten vallen op kleurnummer 1021. 'Je mag het ook pauselijk geel noemen, of koolzaadgeel, als je wars van katholiek bent,' zegt Holwerda. 'En we noemen de pomp: de barmhartige samaritaan.'

Ook in Amerongen

Komend voorjaar krijgt ook het nieuwe dorp van Amerongen zijn eigen watertappunt, als het trapveldje bij het nieuwe onderkomen van bassischool de Uitkijk in nieuwbouwproject Allemanswaard klaar is. Dat tappunt is uitvloeisel van een motie van de gemeenteraad, die beval dat bij elk nieuw publiek gebouw een openbaar watertappunt moet komen.

Leersum heeft al een eigen dorpspomp, een antieke, gerestaureerd op voorspraak van voormalig wethouder Koudijs. Het oude dorp van Amerongen kent ook nog twee antieke, in onbruik geraakte dorpspompen. Voor duizend euro kunnen die weer hersteld worden, daar hoopt waternatuurlijkuitdekraan ook voor te zorgen.

Alleen Maarsbergen, Overberg en Doorn ontberen dan nog een dorpspomp. In Doorn staat een oude dorpspomp die daarvoor in aanmerking komt, op het plein voor het cultuurhuis. Alleen is bij de aanleg -die financieel zo uit de klauwen liep dat er een wethouder over moest struikelen- de pomp een heel stuk verplaatst, zonder meteen de waterleiding mee te verlengen.