Gisteren verkocht Utrechts Landschap weer honderden kuubs haardhout -op stam- aan particulieren. Veel financiele winst is er uiteindelijk niet, wel veel draagvlakwinst; met UPDATE
Buiten de schuur staan verkopers van motorzagen en accessoires. Een verkoopsucces is het niet, wel veel nieuwsgierigheid. Zo staan brede mannen gebogen over de demonstratie van een batterijgevoede motorzaag (€535), eventueel met extra batterij (€100). Hij glijdt gemakkelijk door een beukenstammetje, diameter twintig.
De zaag kan op weinig enthousiasme rekenen. De batterij is immers in een halfuurtje al op en en hij maakt te weinig geluid, vinden de mannen, duidelijk verknocht aan de romantiek van de traditionele houthakker. De zaag doe je aan met een knopje, dus hoef je hem niet eens met een trekkoord aan te slingeren. ‘Het is mooi aan zo’n eigenwijze zaag te trekken tot de blaren op je handen staan en de vermoeidheid in je schouder trekt. En dat hij dan toch ineens aan slaat.’
Weinig waardering is er ook voor de kloofmachine (€1130), die het gezaagde blokje even gestaag als geruisloos in kachelklare stukjes klooft. Twee rake klappen met de kloofbijl sorteren hetzelfde effect, vinden de mannen, die het aloude adagium aanhangen dat zelf hout hakken driemaal warmte oplevert. Eerst outdoors in het bos, als je de boom om en vervolgens in kleine stukken zaagt. Een tweede maal als je de houtstapel klooft, liefst op een zonnige vorstdag. En tenslotte indoors, als de gekloofde blokken eindelijk in vlammen op mogen gaan.
Toch zijn het niet alleen mannetjesputters op de brandhoutveiling van Utrechts Landschap (UL), er zijn ook vrouwen en kinderen. Sommige bieden zelfs mee, als veilingmeester Simon Klingen de afgeladen zaal een volgend kavel Amerikaanse eik presenteert. De kavel gaat eenmaal, andermaal voor €240 naar Joris, die biednummer 44 van zijn vader de lucht in mag steken. ‘Hoe oud ben je Joris, tien? Dan ben je de jongste bieder ooit. Gefeliciteerd. Maar heb je wel geld bij je?’
Klingen loodst de zaal met de nodige kwinkslagen door de bijna zeshonderd kuub hout, verdeeld over negentig kavels, verspreid van Amersfoort tot Rhenen tot Leerdam, want er gaan dit jaar ook kavels van het Zuid-Hollands Landschap mee. Het ene kavel is gewilder dan het andere, afhankelijk van boomsoort, boomdikte en bereikbaarheid. Op sommige plekken kom je nauwelijks zonder je aanhanger vast te rijden in de blubber, andere liggen pal naast het asfalt.
Een gemiddeld kavel gaat vandaag voor €50 de kuub de deur uit, een slordige 25% boven wat de officiele houthandel het Landschap betaalt voor machinaal oogstbare kavels. Maar er zijn ook kavels die wel €80 per kuub opbrengen, of maar €20. Veel verdient UL er uiteindelijk niet op. Er zal tegen de dertigduizend euro binnenkomen, kosten zijn er ook. Alleen vandaag al moeten er zes, zeven boswachters opdraven, plus een notaris en bureaupersoneel van het hoofdkantoor.
Dan moeten de boswachters ook nog de bomen markeren, boekstaven en invoeren, moeten slagbomen open als de mannen en families op winterse zaterdagochtenden gaan zagen, plus moeten ze toezien of de hobbylumberjacks wel de juiste kapregels hanteren. Gelukkig doet veilingmeester Klingen het voor een bosje bloemen.
Nee, zegt boswachter Hugo Spitzen, het is meer een communicatieding dan enorm lucratief. ‘Hiermee vergroten we het draagvlak van het Landschap. Mensen raken betrokken bij het bosbeheer. Je ziet bijvoorbeeld dat we er op zo’n dag flink wat donateurs bij krijgen.’
UPDATE: de antwoorden zijn binnen: Utrechts Landschap heeft 560 kuub verkocht, de totaalopbrengst bedroeg €19.000, en niet €30.000, zoals door Hillridge op de achterkant van een oude envelop berekend.
De vraag hoeveel kuub er door het jaar heen aan de reguliere handel wordt verkocht -om de verkoop aan paticulieren in perspectief te plaatsen- staat nog even open.
Wel antwoord op de vraag hoeveel leden het Landschap nu heeft. Dat zijn er vandaag 22.178 en ze heten Beschermers, laat voorlichting weten. ‘Waren dat er maar 30.000. Als je daar je best voor wilt doen!’
