AangespoeldGratisHeuvelrugLeersum

Van wachten word je lui

Eigenlijk heeft Roula alles mee. Goed opgeleid, jong, vrouw, makkelijk in de omgang, goedlachs. En ze spreekt haar talen, waaronder nu ook Nederlands. Niet voor niets wordt Roula naar voren geduwd bij presentaties. Roula -de modelvluchteling- sprak al voor de plaatselijke Rotary, en op een gemeentelijke voorlichtingsavond.

Daar doet ze dan haar verhaal, meestal is dat het vluchtverhaal. Daarin vertelt ze over haar vertrek uit Aleppo, twee jaar geleden, en de reis naar Nederland. Over de kampen in Ter Apel, Budel, Wageningen, Arnhem, Heerlen, tot ze de vluchtelingenstatus krijgt toebedeeld. Waarna een volgende periode van wachten aanbreekt: op woonruimte.

Roula wil niet wachten. Ze zoekt zelf en vind een kamer, in Leersum, vandaar dat ze nu bij ons op de Heuvelrug woont. Daarmee verliest ze haar recht op een eigen huis, maar kan wel sneller naar school. Binnen zes maanden zit ze op niveau Nederlands B2, waarmee je kunt doorstuderen. Haar kampgenoten in Heerlen zitten dan nog steeds te wachten, op hun huis.

Labyrinth

Dan komt ook voor Roula de klad er een beetje in. Eerst wachten op Nuffic, dat diploma’s beoordeelt. Haar studie -vijf jaar psychologie- vindt Nuffic onvoldoende voor het doorstuderen aan een masterdiploma. Dat ze eigenlijk al heeft, maar al helemaal niet erkend wordt. ‘Ik heb die master nodig, anders vind ik geen werk. Net als Nederlanders met een HBO-psychologie.’

Vervolgens valt Roula in het labyrinth dat onderwijs heet, waarbij contactpersonen elkaar tegenspreken en Roula mag wachten. Inclusief het wachten op toestemming om alvast op stage te gaan in Utrecht. Die toestemming moet weer komen van de Regionale Sociale Dienst. Ook die laat al wekenlang op zich wachten. ‘Nederlanders zeggen: bel op. Maar als Syrische is dat moeilijk. Wij durven niet te klagen bij de overheid.’

Op aandringen van haar vriend -die heeft ze gelukkig al wel gevonden- belt ze het Nuffic. Die de beoordelingsfout toegeeft; ze mag alsnog direct door naar de master. Helaas is het instapmoment dan voorbij. Een nieuwe periode van wachten begint. ‘Wachten, wachten,’ zucht Roula, ‘daar word je lui van. Of gek.’

Ik wil nuttig zijn

Daarom vult Roula haar dagen met vrijwilligerswerk her en der. Maandenlang in een bejaardentehuis, nu vooral bij Vluchtelingenwerk. Roula vertaalt, legt uit, gaat mee naar school en tandarts. Ze ziet waar mensen tegenaan lopen. Zo kent ze zeker drie vluchtelingen die een eigen zaak willen beginnen, maar een netwerk missen en verdwalen in de regelgeving. ‘Ze zijn bang dat ze met een kleine fout hun laatste geld kwijt zijn. Er zou een website moeten zijn om aan hen uit te leggen wat wel en niet kan.’

Onlangs was er een avond waar zij en andere vluchtelingen mochten zeggen hoe het beter kan. Voor Roula is dat vrij simpel. ‘Als je wilt dat mensen integreren, ga dan naar ze toe. Bekijk hen niet als een vluchteling, maar als mens. We willen geen geld, we willen je vriend zijn. Ik ga liever een kop koffie drinken met je dan naar een organisatie die zegt wat je moet doen.’

Verwacht ook geen eeuwige dankbaarheid. Natuurlijk is Roula dankbaar. ‘Maar Ik kan niet elke dag bedankt zeggen, tegen Nederland.’ Wat dat betreft is Roula wel een fase verder. ‘Eerst was het belangrijkste om te eten en drinken en een deur die op slot kan. Maar nu wil ik weer de mens zijn die ik was, en nuttig. Ik ben 31, ik moet een baan vinden.’

Vandaar dat ze nu ook wedt op een nieuw paard: webdesign. In Aleppo verdiende ze in die wereld al aardig de kost. Het worldwideweb is wat dat betreft minder ingewikkeld, daar sluiten vraag en aanbod een stuk sneller op elkaar aan. Liefst gaat Roula aan de slag als psycholoog, zolang dat niet lukt, kunnen Heuvelruggers voor hun webdesign naar assafo.com.

(Eerste uit een korte serie portretten, geschreven voor Vluchtelingenwerkgroep Utrechtse Heuvelrug VWUH, gepubliceerd op de groene gemeentepagina’s)