Heuvelrug

Bordjes ‘verboden toegang’ spelen hoofdrol bij geblokkeerd wandelpad Dennenburg

De gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft zich in 2012 ‘vergist’ in de openbaarheid van een oude landweg rond het Zuid-Driebergse landgoed Dennenburg. Dat zei mr Walchren, advocaat namens de gemeente, vanochtend in een geding tegen landgoedeigenaar Mike Willems. Die blokkeerde de landweg afgelopen juni met een hoog hek, tot ongenoegen van omwonenden. Over twee weken doet de rechter een -voorlopige- uitspraak. Foto’s van een bordje ‘verboden toegang’ spelen in die uitspraak een belangrijke rol.
De gemeente Utrechtse Heuvelrug greep in 2012 niet in, toen Willems de weg voor de eerste keer blokkeerde met een veehek. Destijds concludeerde een juridisch medewerker van de gemeente dat de landweg geen openbare weg was. Daarom zou Willems -eigenaar van een deel van de weg- in zijn recht staan. ‘Dat berust op foutief juridisch onderzoek van mijn voorganger,’ corrigeerde vanochtend Walchren zijn collega. ‘Helaas is die ambtelijke fout een eigen leven gaan leiden. Maar die fout erkennen we en herstellen we nu.’
De zaak speelt weer op sinds afgelopen juni landgoedeigenaar Willems de landweg met een veel hoger en breder hek feitelijk ontoegankelijk maakte. In 2012 legde een direct aanwonende -de heer Roelofse- een bypass aan waarover de vele tientallen dagelijkse weggebruikers de weg konden blijven gebruiken. Bij Roelofse halen veel omwonenden eieren en aardappels. De landweg fungeert ook als directe ontsluiting van de Driebergse wijk Groene Tuinen richting het zuidoosten.

hek van willems 1
Hek en bordje in 2012

Sinds het nieuwe hek is de weg echter effectief geblokkeerd, volgens Willems om een einde te maken aan overlast, onveiligheid en criminaliteit rond zijn landgoed. De afsluiting leidde tot onvrede van direct omwonenden en de Driebergse bevolking, waaronder ruim elfhonderd handtekeningen werden opgehaald. De gemeente legde Willems vervolgens een dwangsom op: Willems moest het hek weghalen, tegen een dwangsom van €500 per dag.
Daarop vroegen de advocaten van Willems een voorlopige voorziening aan, een juridisch middel dat de dwangsom van de gemeente voorlopig schorste. Vanochtend boog de Utrechtse voorzieningenrechter zich over de zaak, die door ruim tweehonderd mensen online gevolgd zou worden. Wegens een storing bij Skype lukte dat niet. Via een telefoonverbinding konden toehoorders wel de volle twee uur meeluisteren, al waren niet alle sprekers te verstaan.

hek van willems 3
Hek in 2012, van zuidkant gezien

De zaak spitste zich vanochtend vooral toe op de openbaarheid van de landweg, die al sinds 1855 vermeld wordt in kaarten en geschriften. Volgens de advocaten van landgoedeigenaar Willems was het weggetje al die tijd niet openbaar. Dat zou met drie bordjes ‘verboden toegang’ zijn aangegeven. De gemeente kwam met getuigenverklaringen -van vroegere eigenaren en vroegere en huidige aanwonenden- dat die vermeende bordjes er voor 2006 nooit stonden. Foto’s waarop de bordjes ontbreken zouden die verklaringen ondersteunen.
Zo zou volgens mr. Walchren getuige Lanoy Meijer -zijn familie was tussen 1905 en 1975 eigenaar van landgoed Dennenburg- hebben verklaard dat de weg altijd volledig openbaar toegankelijk was geweest. Ook zouden er verklaringen zijn van de kinderen van Zwiers, de navolgende eigenaar, die het bestaan van die bordjes ontkenden. Ook bij boer Hoogenraad -voormalig eigenaar van een deel van de weg- zijn geen bordjes verboden toegang bekend. ‘Sterker nog: die zegt:iedereen kon hier gewoon lopen, geen enkel probleem,’ aldus Walchren.

Hek sinds juni 2021

Ook het derde bordje -aan zuidoostelijke toegang van de landweg- zou er voor 2006 nooit gestaan hebben, ondanks verklaringen van buurman Cees Wijnen. Maar volgens Walchren behoorde Wijnen tot de ‘mensen die duidelijk subjectief belang hebben dat het wordt dichtgegooid’ en zou diens verklaring afgewogen moeten worden tegen tegenverklaringen van postbodes, beambten en direct omwonenden als Roelofse.
Rechter Veldman vroeg Willems vanochtend ook over de spoedeisendheid van de zaak, door Willems advocaten aangespannen. Volgens Willems was spoed nodig om te voorkomen dat hij het hek weg zou moeten halen. ‘Dat slaat een gat van zeventig meter in het hek rond mijn landgoed. Het is een fragiel gebeuren. Dan zou de criminaliteit weer kunnen toeslaan.’

Toegang landweg vanaf zuidzijde, met omstreden bordje ‘verboden toegang’

Volgens Willems had hij appjes op zijn telefoon van wijkagenten, over vermeende handel in scooters en brommers. Maar volgens de gemeente zijn bij boa’s en politie geen signalen en meldingen over de vermeende criminaliteit rond het landgoed bekend. Ook buurman Roelofse ziet op de landweg geen criminaliteit, aldus mr Walchren. ‘En die woont op twee meter van het pad.’
Maar volgens Willems moest de verklaring van Roelofse gezien worden in het licht van ‘zijn handeltje’ en zouden er tegenverklaringen zijn van omwonenden, over uitermate veel overlast. Daarom moet het hek blijven staan.‘Niemand kan mij garanderen dat er geen overlast en criminaliteit plaatsvindt. Er zijn loslopende honden. De meeste wandelaars zijn aardig, maar er zitten heel onaardige mensen tussen,’ aldus Willems, die bovendien vond dat vertegenwoordigers van de omwonenden ‘zich uitermate beledigend en incorrect uitten’.

Raambiljet tegen hek, in nieuwbouwwijk Groene Tuinen

Rechter Veldman gaat zich de komende twee weken buigen over alle bewijsmateriaal en doet op 24 november uitspraak. Veldman zei alvast wel moeite te hebben met de uitspraken die de gemeente deed in 2012 over de openbaarheid van de landweg. ‘Dat het is gezegd, hoe moeten we dat duiden in het licht van rechtszekerheid? Daar moet ik over nadenken hoe ik dat moet inpassen,’ aldus Veldman. Mr Walraven -advocaat van Willems- noemde het een bijzonder verhaal. ‘Dat een gemeente te kennen geeft dat een weg niet openbaar is, dat een ambtenaar een foutje heeft gemaakt en dat ze er acht jaar later op terugkomen. Een gemeente kan daar niet op terugkomen.’

Ook na de uitspraak van Veldman in de functie van voorzieningenrechter zal de zaak rond het hek nog niet gedaan zijn. Erna volgt eerst een gemeentelijke bezwaarprocedure, daarna kunnen nog procedures bij hogere rechters volgen. Landgoedeigenaar Willems -eigenaar van vijfendertig Bastion hotels en van een team dat jaarlijks deelneemt aan de Dakar rally– is zijn komst naar Driebergen in 2006 voortdurend in conflict met de gemeente. Lang heeft hij geprobeerd de bouw van nieuwbouwwijk Groene Tuinen naast zijn landgoed tegen te houden. Op de achtergrond spelen nog gemeentelijke procedures over de status van zijn landgoed. Ook lag Willems lang en vaak overhoop met voormalig buurman Hoogenraad.

Mike Willems is verder betrokken bij peocedures tegen landgoedeigenaar Den Boon, die onlangs vergunning kreeg zijn landgoed Broekbergen uit te breiden met woningen en appartementen. Landgoed Broekbergen -bij sommigen beter bekend als voormalig klooster Arca Pacis- ligt op een steenworp van Dennenburg. Den Boon probeerde in vroeger jaren ook om de landweg over zijn grond -voor zijn komst al in gebruik genomen als klompenpad- te blokkeren.

Hillridge doet zijn werk veelal zonder honorarium.
Wil je hem steunen dan kan dat! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
NB: Zonder kosten, elke cent komt in het journalistenbeursje
Naar doneren, veilig en in twee kliks. Thnx!